Ziya Gökalp, 1876’da Diyarbakır’da dünyaya gelmiştir. Eğitimine Diyarbakır’da başlayan Gökalp, amcasından geleneksel İslam ilimlerini öğrenmiş sosyolog, şair ve yazardır. Ziya Gökalp 1924’te İstanbul’da vefat etmiştir. Edebiyatçının doğup büyüdüğü, çocukluk yıllarını geçirdiği ev, şairin anısını yaşatmak ve ismini ebedileştirmek amacı ile 1956 yılında müze olarak hizmete açılmıştır. Diyarbakır’daki sivil mimari örneklerinden biri olan yapı bazalt taştan iki katlı olarak 1806 yılında inşa edilmiştir. Merkezi avlu etrafında sıralanmış üç kanattan oluşur. Müzede, Ziya Gökalp’ın kişisel eşyaları, belgelerinden oluşan koleksiyonları,fotoğrafları, kütüphanesindeki kitapları, mektupları ile yörenin etnografik eserleri sergilenmektedir.